Αρ. πρωτ.: 245/10-1-2018
Προς
Προϊστάμενο ΑΑΔΕ Α’ΔΟΥ Πατρών
κο Παπαθανασόπουλο Κων/νο
Ενταύθα
Κοινοποίηση:
- Υφυπουργό Οικονομικών, κα Παπανάτσου Αικατερίνη,
- Υπουργό Υγείας, κο Ξανθό Ανδρέα
- Πρόεδρο ΕΟΠΥΥ κο Μπερσίμης Σωτήριος
- Διευθυντή Οικονομικών ΕΟΠΥΥ κ Μπαρούς Κώστα
- ΠΙΣ, ΙΣ
- Ένωση Λογιστών Φοροτεχνικών Ελευθέρων Επαγγελματιών Νομού Αχαΐας, κο Φαρμάκη Γεώργιο
- Μέλη ΙΣΠ
Βάσει προφορικών και γραπτών αναφορών από ιατρούς – μέλη μας για επιβολή προστίμων από την υπηρεσία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων σχετικά με την έκδοση αποδείξεων παροχής υπηρεσιών μειωμένου αντιτίμου ή δωρεάν, κατά τους ελέγχους που πραγματοποιήθηκαν στα ιατρεία της πόλης μας πρόσφατα, οφείλουμε να επισημαίνουμε τα ακόλουθα:
1) Έκδοση ‘ΔΩΡΕΑΝ’ Α.Π.Υ. από γιατρό.
Στον κώδικα φορολογίας εισοδήματος δεν γίνεται αναφορά για ανώτατο όριο δωρεάν αποδείξεων, καθώς επίσης και στον Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων(Κ.Β.Σ).
Στο προηγούμενο καθεστώς του κώδικα φορολογικής απεικόνισης συναλλαγών (Κ.Φ.Α.Σ.) ορίζονταν σαφώς ότι «Επί παροχής υπηρεσιών από ασκούντες ελευθέριο επάγγελμα και υπόχρεους τήρησης πληροφοριών της παρ. 23 του άρθρου 4 χωρίς αμοιβή, στην απόδειξη λιανικής αναγράφεται η ένδειξη “δωρεάν”, εφόσον δεν εκδίδεται στοιχείο αυτοπαράδοσης.»
Υπό το καθεστώς των Ελληνικών Λογιστικών Προτύπων (Ε.Λ.Π.) δεν προβλέπεται αλλά ούτε ορίζεται ρητή απαγόρευση για την έκδοση μηδενικών στοιχείων συναλλαγών για δωρεάν υπηρεσίες παρά μόνο σε συναλλαγές υποκείμενης σε καθεστώς Φ.Π.Α. (έκδοση στοιχείων αυτοπαράδοσης). Κατά την γενική αρχή στα Ε.Λ.Π. «Κάθε συναλλαγή και γεγονός που αφορά την οντότητα τεκμηριώνεται με κατάλληλα παραστατικά (τεκμήρια). Τα παραστατικά αυτά εκδίδονται είτε από την οντότητα είτε από τους συναλλασσόμενους με αυτήν είτε από τρίτους, σε έντυπη ή σε ηλεκτρονική μορφή, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο νόμο αυτόν. Τα παραστατικά αναφέρουν όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για την ασφαλή ταυτοποίηση κάθε μίας συναλλαγής ή γεγονότος, και σε κάθε περίπτωση όσα ορίζει ο παρών νόμος.» (παρ. 5 του άρθρου 5 του Ν.4308/2014.
Η δυνατότητα ή μη παροχής υπηρεσιών χωρίς αμοιβή (δωρεάν) από τους ιατρούς ρυθμίζεται από ειδικότερες διατάξεις- πλαίσιο όπως αναφέρεται ρητά στο άρθρο 19 Ν 3418 (ΦΕΚ 287 Α’ 28-11-2005) του κώδικα ιατρικής δεοντολογίας (ειδική νομολογία):
” 2. Ο ιατρός μπορεί να παρέχει τις υπηρεσίες του χωρίς αμοιβή ή με μειωμένη αμοιβή σε ειδικές κατηγορίες ασθενών, με βάση κριτήρια, που είναι κοινωνικώς πρόσφορα, παραδεκτά και σύμφωνα με το βαθύτερο ανθρωπιστικό χαρακτήρα του ιατρικού επαγγέλματος. 3. Ο ιατρός παρέχει τις υπηρεσίες του χωρίς αμοιβή στους συναδέλφους του και στους συγγενείς προς τους οποίους αυτοί έχουν νόμιμη υποχρέωση, καθώς και στους φοιτητές της ιατρικής.”
Επισημαίνεται ότι η συμμετοχή που αναγράφεται στα παραπεμπτικά του ΕΟΠΥΥ είναι ενδεικτική και δεν μπορεί να θεωρεί υποχρεωτική, καθώς προσκρούει σε κείμενες διατάξεις που εμπίπτουν στο νομικό πλαίσιο περί ελεύθερου ανταγωνισμού. Τονίζεται ότι η προβλεπόμενη συμμετοχή του ασθενούς που καταβάλλεται στον ιατρό θεωρείται ιδιωτική αμοιβή. Σύμφωνα με την εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ περί απελευθέρωσης των επαγγελμάτων και βάσει του άρθρου 2 του Ν3919 (2011), <https://www.taxheaven.gr/laws/law/index/law/303> θεσπίστηκε η «κατάργηση αδικαιολόγητων περιορισμών στην πρόσβαση και την άσκηση επαγγελμάτων … 2. Ως περιορισμοί, κατά την έννοια της προηγούμενης παραγράφου, νοούνται οι εξής…: θ) Η επιβολή υποχρεωτικών κατώτατων τιμών ή αμοιβών για τη διάθεση αγαθών ή την προσφορά υπηρεσιών, είτε αυτές ορίζονται ευθέως είτε προσδιορίζονται εμμέσως με την εφαρμογή συντελεστή κέρδους ή με άλλο ποσοστιαίο υπολογισμό.». Συνεπώς ο καθορισμός κατώτατων τιμών στην ιδιωτική αμοιβή θεωρείται πράξη παράνομη και ελεγκτέα από την Επιτροπή Ανταγωνισμού.
Τέλος, η αναφορά των επιθεωρητών της ΑΑΔΕ κατά τον έλεγχο των ιατρείων, στο άρθρο 12 και παραγράφου 4 του Ν 4308/2014 για την έκδοση πιστωτικού στοιχείου λιανικής (;;) πώλησης σε περίπτωση εκπτώσεων ή επιστροφών, δεν φαίνεται να τεκμαίρεται καθώς κατά τη γνώμη ειδικών συμβούλων, η συγκεκριμένη διάταξη νόμου αφορά σε έκπτωση με τη μορφή επιστροφής χρημάτων. Ο έλεγχος για την ακρίβεια ή όχι των εκδοθέντων παραστατικών θεωρείται επιβεβλημένος από την εποπτεύουσα αρχή πριν την έκδοση των σχετικών προστίμων.
2) Χρόνος τιμολόγησης υπηρεσιών.
Γενικός κανόνας είναι ότι το στοιχείο τιμολόγησης εκδίδεται με την ολοκλήρωση της υπηρεσίας ή στο χρόνο που καθίσταται απαιτητό μέρος της αμοιβής για την υπηρεσία που παρασχέθηκε και πάντων όχι πέραν της 31/12 του τρέχοντος έτους.
Αναφορές μελών μας – εργαστηριακών ιατρών μαρτυρούν την απαίτηση των επιθεωρητών της ΑΑΔΕ για έκδοση ΑΠΥ αμέσως μετά την πράξη της αιμοληψίας, η οποία αποτελεί την αρχή της υπηρεσίας και όχι το τέλος αυτής.
Ο χρόνος ολοκλήρωσης και απαίτησης της αμοιβής εκτέλεσης μιας εργαστηριακής εξέτασης ή ιατρικής πράξης ορίζεται σύμφωνα με την καθιερωμένη ιατρική πρακτική, αποκλειστικά με την παράδοση του αποτελέσματος στον ασθενή (λόγω υφιστάμενης συνεχιζόμενης υπηρεσίας). Άλλος χρόνος δεν νοείται καθώς η υποχρεωτική δια νόμου πληρωμή μέσω POS, εάν το επιθυμεί ο ασθενής, πρέπει να συνοδεύεται με την αντίστοιχη ΑΠΥ με ημερολογιακή ταυτοποίηση.
Καθώς η κοινωνική πολιτική αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της λειτουργίας των ιατρείων της ΠΦΥ, παρακαλούμε για την αγαστή συνεργασία των εμπλεκόμενων φορέων για την τήρηση των κείμενων νομικών διατάξεων.
Μετά τιμής,
Η Πρόεδρος Ο Γραμματέας
Άννα Μαστοράκου Γεώργιος Πατριαρχέας
