Ελληνική Εταιρεία Λιπιδιολογίας, Αθηροσκλήρωσης και Αγγειακής Νόσου – Ενημέρωση ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2017

Επιμέλεια:

Χ. Μιχαλακέας, Καρδιολόγος, Επιστημονικός Συνεργάτης Β’ Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής, Π.Γ.Ν.«Αττικόν»
Λ. Ραλλίδης, Αναπληρωτής Καθηγητής Καρδιολογίας,
Β΄ Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική,
Π.Γ.Ν. «Αττικόν»
Ι. Λεκάκης, Καθηγητής Καρδιολογίας, Β΄ Πανεπιστημιακή
Καρδιολογική Κλινική, Π.Γ.Ν. «Αττικόν»
Επίτευξη των στόχων για την LDL-χολ σε ασθενείς με στεφανιαία νόσο
Στη μελέτη DYSIS II αξιολογήθηκε η επίτευξη των επιπέδων στόχων για την LDL-χολ σε πάσχοντες από στεφανιαία νόσο (ΣΝ) σε 18 χώρες. Στη μελέτη συμμετείχαν 6.794 πάσχοντες από σταθερή ΣΝ και 3.867 ασθενείς που νοσηλεύθηκαν λόγω οξέος στεφανιαίου συνδρόμου (ΟΣΣ). Οι ασθενείς με σταθερή ΣΝ ελάμβαναν υπολιπιδαιμική αγωγή με στατίνες σε ποσοστό 93,8%. Η μέση LDL-χολ στους ασθενείς αυτούς ήταν 88 mg/dL και συνολικά ποσοστό 29,4% των ασθενών εμφάνιζε τιμή LDL-χολ < 70 mg/dL. Οι ασθενείς που νοσηλεύτηκαν λόγω ΟΣΣ ελάμβαναν υπολιπιδαιμική θεραπεία σε ποσοστό 65,2% κατά την εισαγωγή στο νοσοκομείο, ενώ κατά την έξοδο το ποσοστό ανήλθε σε 95,6%. Μετά από παρακολούθηση 120 ημερών η μέση τιμή LDL-χολ ήταν 82 mg/dL, με ποσοστό μόλις 37% των ασθενών να πετυχαίνει το στόχο της LDL-χολ < 70 mg/dL. Οι ερευνητές συμπεραίνουν ότι ασθενείς πολύ υψηλού καρδιαγγειακού κινδύνου με σταθερή ΣΝ ή ΟΣΣ απέχουν από την επίτευξη του στόχου για την LDL-χολ παρά τη χορήγηση υπολιπιδαιμικής θεραπείας σε μεγάλο ποσοστό των ασθενών.
(Gitt AK, Lautsch D, Ferrières J, et al. Atherosclerosis. 2017;266:158-166)
Πρωτογενής πρόληψη με στατίνες σε ηλικιωμένους ασθενείς
Η μελέτη Physicians’ Health Study είναι μια προοπτική μελέτη παρακολούθησης στην οποία συμμετείχαν ιατροί ηλικίας > 70 ετών (μέση ηλικία 77 ετών) χωρίς ιστορικό καρδιαγγειακής νόσου (ΚΑΝ). Από τους 7.213 συμμετέχοντες στη μελέτη 1.130 ελάμβαναν αγωγή με στατίνη. Μετά από παρακολούθηση 7 ετών φάνηκε ότι συμμετέχοντες που ελάμβαναν στατίνη εμφάνιζαν κατά 18% μικρότερο κίνδυνο για ολική θνητότητα ανεξάρτητα από την ηλικία στην αρχική αξιολόγηση ή τη λειτουργική τους ικανότητα. Επίσης, οι συμμετέχοντες που ελάμβαναν  στατίνη εμφάνιζαν λιγότερα μείζονα καρδιαγγειακά επεισόδια, αλλά όχι όμως σε στατιστικά σημαντικό επίπεδο. Οι συγγραφείς καταλήγουν ότι η χρήση στατίνης σε άτομα αυξημένης ηλικίας έχει ευνοϊκή επίδραση στη θνητότητα χωρίς στατιστικά σημαντικά χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών επεισοδίων και προτείνουν περαιτέρω μελέτη αυτού του πληθυσμού προκειμένου να καθορισθεί ποιοι θα ωφεληθούν από τη θεραπεία.
(Orkaby AR, Gaziano JM, Djousse L, et al. J Am Geriatr Soc. 2017. doi: 10.1111/jgs.14993. [Epub ahead of print])
Πρόληψη ΑΕΕ με προσθήκη εζετιμίμπης σε στατίνη σε ασθενείς μετά από οξύ στεφανιαίο επεισόδιο
Στη μελέτη IMPROVE-IT αξιολογήθηκε η επιπρόσθετη αξία της εζετιμίμπης ως προσθήκη σε αγωγή με σιμβαστατίνη σε ασθενείς μετά από οξύ στεφανιαίο σύνδρομο (ΟΣΣ). Στην παρούσα ανάλυση αξιολογήθηκε η αποτελεσματικότητα της θεραπείας στην προστασία από εμφάνιση αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου (ΑΕΕ) εστιάζοντας σε ασθενείς με ιστορικό ΑΕΕ πριν την τυχαιοποίηση. Στο σύνολο των συμμετεχόντων στη μελέτη φάνηκε στατιστικά σημαντική μείωση κατά 21% στην εμφάνιση ισχαιμικής αιτιολογίας ΑΕΕ. Σε ασθενείς που είχαν ήδη ιστορικό ΑΕΕ, όπου ο κίνδυνος για υποτροπή ήταν μεγαλύτερος, βρέθηκε μείωση του απόλυτου κινδύνου κατά 8,6% για ΑΕΕ οποιασδήποτε αιτιολογίας και κατά 7,6% για ισχαιμικής αιτιολογίας ΑΕE (μείωση του σχετικού κινδύνου κατά 40% και 48%, αντίστοιχα) με την προσθήκη εζετιμίμπης. Οι συγγραφείς συμπεραίνουν ότι η προσθήκη εζετιμίμπης σε σιμβαστατίνη σε σταθεροποιημένους ασθενείς μετά από ΟΣΣ ελαττώνει την πιθανότητα εμφάνισης ισχαιμικού ΑΕΕ, με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα σε ασθενείς που έχουν ήδη υποστεί ΑΕΕ.
(Bohula EA, Wiviott SD, Giugliano RP, et al. Circulation. 2017. pii: CIRCULATIONAHA.117.029095. doi: 10.1161/CIRCULATIONAHA.117.029095. [Epub ahead of print])
Η επίδραση της πιταβαστατίνης στο πάχος της ινώδους κάψας ασθενών με οξύ στεφανιαίο σύνδρομο
Στη μελέτη ESCORT (Effect of PitavaStatin on Coronary Fibrous-cap Thickness – Assessment by Fourier-Domain Optical CoheRence Tomography) εκτιμήθηκε η επίδραση της θεραπείας με πιταβαστατίνη στη σταθεροποίηση της αθηρωματικής πλάκας στα στεφανιαία αγγεία 53 ασθενών με οξύ στεφανιαίο σύνδρομο (ΟΣΣ). Ασθενείς με ΟΣΣ που δεν ελάμβαναν υπολιπιδαιμική αγωγή τυχαιοποιήθηκαν σε πρώιμη (άμεση) ή όψιμη (μετά από 3 εβδομάδες) χορήγηση 4 mg πιταβαστατίνης και υπεβλήθησαν σε έλεγχο των στεφανιαίων αθηρωματικών πλακών με οπτική συνεκτική τομογραφία (OCT, optical coherence tomography) κατά την αρχική αξιολόγηση και μετά από 3 και 36 εβδομάδες. Στην ομάδα της πρώιμης χορήγησης θεραπείας φάνηκε αύξηση του πάχους της ινώδους κάψας της αθηρωματικής πλάκας στις 3 εβδομάδες θεραπείας, ενώ αντίθετα στην ομάδα της όψιμης θεραπείας υπήρχε ελάττωση του πάχους. Μετά από 36 εβδομάδες η αύξηση του πάχους της ινώδους κάψας ήταν συγκρίσιμη στα δύο ομάδες. Οι ερευνητές διαπιστώνουν ότι η πρώιμη χορήγηση πιταβαστατίνης σε ασθενείς με ΟΣΣ οδηγεί σε αύξηση της ινώδους κάψας στις στεφανιαίες αθηρωματικές πλάκες στις πρώτες 3 εβδομάδες θεραπείας και συνεχίζει περαιτέρω έως τις 36 εβδομάδες θεραπείας.
(Nishiguchi T, Kubo T, Tanimoto T, et al. JACC Cardiovasc Imaging. 2017. pii: S1936-878X(17)30722-2. doi: 10.1016/j.jcmg.2017.07.011. [Epub ahead of print])
Η επίδραση του evolocumab στην εμφάνιση σακχαρώδη διαβήτη
Σε μια προκαθορισμένη ανάλυση της μελέτης FOURIER αξιολογήθηκε η ενδεχόμενη διαβητογόνος επίδραση του evolocumab, καθώς και η αποτελεσματικότητα και ασφάλεια της θεραπείας ανάλογα με την παρουσία σακχαρώδους διαβήτη (ΣΔ) στους συμμετέχοντες. Από τους ασθενείς της μελέτης, 11.031 (40%) εμφάνιζαν ΣΔ κατά την έναρξη της μελέτης. Μετά από παρακολούθηση 2,2 ετών κατά μέσο όρο η χορήγηση evolocumab οδήγησε σε μείωση της εμφάνισης καρδιαγγειακών επεισοδίων σε ασθενείς με και χωρίς ΣΔ κατά την αρχική αξιολόγηση σε ποσοστό 17% και 13% αντίστοιχα για το πρωταρχικό τελικό σημείο της μελέτης (καρδιαγγειακός θάνατος, έμφραγμα μυοκαρδίου, ΑΕΕ, νοσηλεία για ασταθή στηθάγχη ή επέμβαση επαναγγείωσης). Η χορήγηση του evolocumab δεν αύξησε τα ποσοστά πρωτοεμφάνισης ΣΔ στους ασθενείς που δεν ήταν διαβητικοί στην έναρξη της μελέτης (συμπεριλαμβανομένου των συμμετεχόντων με προδιαβήτη). Συμπερασματικά, η προσθήκη σε στατίνη του αναστολέα της PCSK9 evolocumab είναι αποτελεσματική και ασφαλής σε ασθενείς με και χωρίς ΣΔ και δεν οδηγεί σε αύξηση της επίπτωσης νέων περιστατικών ΣΔ.
(Sabatine MS, Leiter LA, Wiviott SD, et al. Lancet Diabetes Endocrinol. 2017. pii: S2213-8587(17)30313-3. doi: 10.1016/S2213-8587(17)30313-3. [Epub ahead of print])
Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα της ΕΕΛΙΑ:  www.eelia.gr